Là một lập trình viên PHP đã có kinh nghiệm làm việc freelance và từng trải qua nhiều vòng phỏng vấn ở các công ty khác nhau, tôi từng nghĩ mình đã "quá quen" với việc phỏng vấn. Nhưng trải nghiệm gần đây tại một công ty Nhật có văn phòng ở trung tâm TP.HCM đã cho tôi thấy: một môi trường chuyên nghiệp thực sự sẽ giúp mình học được nhiều điều, thậm chí ngay cả khi kết quả phỏng vấn là đậu hay rớt.

Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ lại hành trình chuẩn bị và phỏng vấn của mình, cùng với những điều tôi rút ra được. Hy vọng nó sẽ hữu ích với các bạn đang hoặc sắp bước vào quá trình tìm kiếm công việc trong ngành lập trình, đặc biệt là PHP Developer.

Về công ty tôi đã phỏng vấn

Đây là một công ty có trụ sở chính tại Nhật Bản, và mới mở văn phòng tại Việt Nam. Văn phòng đặt tại tòa nhà Zen Plaza, ngay trung tâm Quận 1 – một vị trí đẹp và thuận tiện.

Công ty tuyển dụng vị trí PHP Developer Web, và tôi đã gửi hồ sơ ứng tuyển. Chỉ sau một thời gian ngắn, tôi nhận được email mời phỏng vấn, với thời gian và hướng dẫn cụ thể để đến văn phòng. Cách họ gửi thư, chuẩn bị nội dung, và giao tiếp khiến tôi cảm nhận được sự chuyên nghiệp ngay từ đầu.

Cách tôi chuẩn bị cho buổi phỏng vấn

Tôi chia việc chuẩn bị làm 2 phần:

1. Về kỹ thuật (Tech Interview)

Dựa trên mô tả công việc, tôi thấy công ty sử dụng:

PHP (đặc biệt là Laravel)
MySQL
Git
Docker (có đề cập trong phần yêu cầu)
AWS hoặc GCP (ưu tiên)

Tôi tự đánh giá bản thân như sau:

Laravel và PHP: khá tự tin, vì tôi đã từng tự xây dựng một framework nhỏ mô phỏng lại cách Laravel hoạt động. Tôi hiểu về service container, DI (Dependency Injection), service provider, facade,... Tôi có thể chia sẻ về các kỹ thuật này một cách tự nhiên và tự tin.
Docker: Tôi chỉ sử dụng sơ trong các dự án nhóm ở trường. Chủ yếu là tạo container để các bạn cùng nhóm kéo về chạy, còn bản thân chưa thực sự hiểu rõ cấu trúc và các command nâng cao.
AWS/GCP: Chưa có kinh nghiệm.

Tôi quyết định không giấu giếm mà sẽ trình bày thành thật. Phần nào mình biết thì nói sâu, phần nào chưa có trải nghiệm thì cũng sẵn sàng tiếp thu.

Tôi cũng tìm và luyện trả lời các câu hỏi thường gặp như:

Hãy giới thiệu về bản thân
Điểm mạnh/điểm yếu của bạn là gì?
Bạn đã từng giải quyết vấn đề gì khó trong project chưa?
Vì sao bạn rời công ty cũ (nếu có)?
Bạn biết gì về Laravel Service Container?
Bạn đã dùng Docker như thế nào?

Ngoài ra, tôi cũng chuẩn bị các câu hỏi để hỏi lại nhà tuyển dụng, ví dụ:

Team size hiện tại như thế nào?
Mô hình quản lý dự án (Agile, Scrum, Waterfall)?
Cách review code, QA, deploy ra sao?
Công ty có training nội bộ không?

2. Về thái độ và tâm lý

Tôi tập giữ tâm lý thoải mái. Buổi phỏng vấn không phải là một bài kiểm tra căng thẳng, mà là cơ hội để cả hai bên hiểu nhau. Với tâm thế đó, tôi cảm thấy dễ thở hơn rất nhiều.

Buổi phỏng vấn diễn ra như thế nào?

Phần 1: Phỏng vấn kỹ thuật

Anh lead là người trực tiếp làm việc kỹ thuật tại công ty. Buổi phỏng vấn đi đúng trọng tâm:

Anh hỏi tôi về kinh nghiệm với Laravel
Đào sâu hơn vào cách tôi xây dựng service container
Hỏi tôi về kiến trúc của các project tôi đã làm

Khi tôi kể về việc từng xây dựng framework riêng, anh lắng nghe rất kỹ và đặt thêm câu hỏi như:

Bạn xử lý singleton như thế nào?
Làm sao để đăng ký service provider một cách tự động?
Bạn có dùng reflection không?

Tôi trả lời khá thoải mái vì đây là những gì tôi từng tự tay làm. Tôi thấy điểm mạnh nhất của mình là đã "va chạm thực tế", dù là tự build nhưng giúp tôi hiểu rõ hơn về bản chất bên trong framework.

Cuối buổi, anh lead chia sẻ một vài lời khuyên cực kỳ hay về mindset của một developer:

Code đẹp không chỉ để máy hiểu mà còn để người sau dễ đọc, dễ bảo trì
Khi làm việc, không chỉ cần hoàn thành là đủ, mà điều quan trọng còn là cách và quá trình chúng ta thực hiện để đạt được kết quả đó.
Học công nghệ mới thì dễ, cái khó là giữ được kỷ luật học mỗi ngày
Đây là những điều trước giờ tôi ít nghe trong các buổi phỏng vấn khác. Tôi cảm thấy thực sự được "giao lưu" với một người đi trước, không chỉ đơn thuần là đang được đánh giá.

Phần 2: Phỏng vấn nhân sự với chị Nhân sự

Sau phần kỹ thuật, tôi được gặp chị – phụ trách tuyển dụng. Không khí buổi này nhẹ nhàng hơn, nhưng vẫn rất chuyên nghiệp.

Chị hỏi tôi về:

Kế hoạch cá nhân trong 6 tháng – 1 năm tới
Cách tôi sắp xếp thời gian khi làm việc tự do
Tôi có sẵn sàng làm việc fulltime tại văn phòng hay không?

Chị cũng chia sẻ nhiều về văn hóa công ty:

Nhân viên được khuyến khích học thêm, chia sẻ kiến thức nội bộ
Có mentor hỗ trợ các bạn mới vào
Dù là công ty Nhật nhưng cách làm việc rất mở, không quá cứng nhắc

Tôi ấn tượng với cách chị đặt câu hỏi: nhẹ nhàng, có sự quan sát, đôi lúc gợi mở để mình tự bộc lộ nhiều hơn. Không khí khiến tôi cảm thấy thoải mái chia sẻ thật lòng, và tôi nghĩ đó là điều không dễ có ở các buổi phỏng vấn thông thường.

Những điều tôi học được từ buổi phỏng vấn này

1. Chuyên nghiệp là cảm nhận được – không cần nói ra

Từ cách công ty gửi thư mời, hướng dẫn đến văn phòng, cho đến thái độ và phong cách của từng người tôi gặp, tất cả đều cho thấy sự chuyên nghiệp thật sự. Không màu mè, không kiểu "show off", mà đến từ chính cách họ tổ chức, giao tiếp, và chia sẻ.

Tôi từng đi nhiều vòng phỏng vấn, có nơi hỏi rất căng thẳng, có nơi lại lỏng lẻo. Nhưng đây là lần đầu tiên tôi cảm nhận được rõ: môi trường chuyên nghiệp sẽ làm cho bạn muốn nghiêm túc hơn, học hỏi nhiều hơn, và trưởng thành hơn.

2. Thành thật nhưng không tự ti

Mình không giỏi hết mọi thứ, và điều đó hoàn toàn ổn. Miễn là mình biết mình đang ở đâu, và thể hiện sự cầu tiến, sẵn sàng học hỏi. Tôi không ngần ngại nói "em chưa dùng AWS/GCP", nhưng cũng nói rõ: "em rất muốn học và tìm hiểu nếu có cơ hội".

3. Nên đầu tư thật sự vào kiến thức cốt lõi

Từng có lúc tôi học Laravel theo kiểu "copy-paste", nhưng sau đó tôi quay lại đọc doc chính thức, tự xây framework nhỏ,... Và chính điều đó giúp tôi có nhiều thứ để chia sẻ hơn. Những câu hỏi về service container, DI,... là những thứ bạn không thể fake nếu chỉ học hời hợt.

Nếu bạn đang học Laravel hay bất kỳ framework nào, hãy dành thời gian:

Đọc source code chính
Tìm hiểu cách hoạt động bên trong
Viết lại phần nào đó theo cách riêng của bạn

Điều đó sẽ giúp bạn đứng vững khi đi phỏng vấn, dù là junior hay mid-level.

Lời kết

Tôi chưa biết kết quả phỏng vấn sẽ ra sao, nhưng với tôi, đây đã là một trải nghiệm rất đáng giá. Nó khiến tôi nhìn lại bản thân, cách mình chuẩn bị, mindset khi làm nghề.

Nếu bạn đang trên hành trình tìm việc, tôi có vài lời khuyên nhỏ:

Chuẩn bị kỹ nhưng đừng quá căng thẳng
Tập trung vào điểm mạnh, không lo lắng vì điểm yếu
Học cốt lõi – vì đó là thứ giúp bạn nổi bật
Và hãy luôn giữ tâm thế học hỏi, kể cả khi bạn là người đi phỏng vấn

Chúc bạn thành công trên con đường sự nghiệp.

Nếu bạn quan tâm đến việc làm website, hoặc muốn theo dõi các bài chia sẻ khác về nghề lập trình, bạn có thể ghé thăm website của tôi tại https://a2zweb.site – nơi tôi thường xuyên cập nhật các bài viết về kỹ thuật, trải nghiệm thực tế và các tips dành cho freelancer.

Chuẩn bị phỏng vấn lập trình viên PHP: Checklist và những điều chưa ai nói